W gospodarce rynkowej ceny usług i towarów ciągle się zmieniają: jedne spadają, inne rosną. O inflacji mówimy jednak dopiero wtedy, gdy mamy do czynienia z powszechnym wzrostem cen, nie zaś z podwyżkami cen pojedynczych usług czy towarów. W wyniku inflacji za 1 euro można kupić coraz mniej. Innymi słowy, z upływem czasu wartość 1 euro spada.

Każde gospodarstwo domowe inaczej wydaje dochody: jedni korzystają z transportu publicznego, jedzą mięso, jeżdżą samochodem, są wegetarianami. Dlatego przy obliczaniu inflacji udział poszczególnych usług i towarów określa się na podstawie przeciętnej struktury wydatków wszystkich gospodarstw domowych.

Mierząc inflację, bierze się pod uwagę wszystkie usługi i towary, z których korzystają gospodarstwa domowe, w tym:

• usługi (ubezpieczeniowe, fryzjerskie, wynajem mieszkania);

• dobra trwałe (pralki, lodówki, komputery, odzież));

• dobra codziennego użytku (benzyna, prasa, żywność).

Wszystkie dobra skonsumowane przez gospodarstwa domowe w danym roku tworzą tzw. koszyk konsumpcyjny. Każdy składnik koszyka ma cenę, która może zmieniać się w czasie. Roczną stopę inflacji oblicza się, porównując wartości koszyka w danym miesiącu i w tym samym miesiącu w roku poprzednim.

Przyczyny inflacji

• wadliwa struktura gospodarki,

• gwałtowny i niespodziewany wzrost kosztów produkcyjnych (surowców energetycznych), który prowadzi do ograniczenia zagregowanej podaży,

• nadmierne zwiększanie podaży pieniądza poprzez jego emisję przez bank centralny lub kreację w bankach komercyjnych,

• wzrost zagregowanego popytu w gospodarce,

• przeinwestowanie gospodarki (nadmierne rozwinięcie procesu inwestycyjnego finansowanego przez państwo),

• import inflacji (wraz ze wzrostem cen artykułów importowanych przez dany kraj następuje wzrost kosztów produkcji, a co za tym idzie wzrost cen),

• niezrównoważony budżet państwa (wydatki z budżetu przewyższają wpływy).

Skutki inflacji

Negatywne skutki inflacji to:

• realny spadek wartości zobowiązań i wierzytelności, które nie podlegają waloryzacji. W szczególności skutkiem inflacji jest względne zmniejszenie się dochodów osób, których nominalne dochody są stałe – te niekorzystne konsekwencje inflacji można zmniejszyć, dokonując odpowiednio często waloryzacji zobowiązań.

• redystrybucja siły nabywczej na korzyść emitującego pieniądz (zwykle rządu bądź podległej mu organizacji) kosztem reszty użytkowników (dlatego inflacja bywa nazywana „ukrytym podatkiem”).

• tak zwane koszty zmiany karty dań, powodowane tym, że przy wysokiej inflacji firmy częściej muszą dostosowywać swoje ceny, co wiąże się z dodatkowymi kosztami (restauracje muszą częściej wymieniać karty dań).

• tak zwane koszty zdartych (lub zdzieranych) zelówek, wynikające z tego, że przy wysokiej inflacji ludzie dążą do utrzymywania mniejszych zasobów gotówki, co związane jest z koniecznością dojazdu do banku lub bankomatu.

Inne skutki inflacji

• powyższy skutek wywołuje wzrost (niekoniecznie równomierny) cen innych towarów. Jeżeli wzrasta cena benzyny (także wskutek nakładania podatków, w tym akcyzy), rosną koszty transportu i ceny wszystkich towarów, które są transportowane. Tym samym wzrost ceny benzyny może spowodować wzrost cen chleba.

• ponieważ siła nabywcza pieniądza maleje, konsumenci chcą się go pozbyć, zakupując dobra, których wartość nie maleje. Tym samym napędzają te sektory gospodarki, które produkują dobra trwałe.

Inflacja w Polsce we wrześniu

W sierpniu ceny napojów bezalkoholowych i żywności wzrosły o 2,7 % w porównaniu do 2019. Cena energii elektrycznej wzrosła o 4,6 %.

Pandemia miała negatywne skutki na wzrost wynagrodzeń oraz na nasze oszczędności. Inflacja jest odczuwalna w portfelach, w cenach energii elektrycznej i żywności.

Obniżenie przez banki oprocentowania lokat bankowych prawie do zera nie sprzyja oszczędzaniu, ponieważ obecne zyski nie są wstanie pokryć kosztów prowadzenia rachunku.

We wrześniu 2020 ceny usług konsumpcyjnych i towarów w porównaniu z wrześniem 2019 r. wzrosły o 3,2 % (wskaźnik cen 103,2), a w stosunku do sierpnia 2020 r. wzrosły o 0,2 % (wskaźnik 100,2).

Pytania w sprawie kredytów i ubezpieczeń kieruj do naszych ekspertów:

GENTLEMAN'S FINANCE

os. Bolesława Śmiałego 11 - Poznań

tel. 532 359 270

Obserwuj nas na Facebooku - GENTLEMAN'S FINANCE

GENTLEMAN'S FINANCE

os. Bolesława Śmiałego 11